Osmanlı’da piyango 1850’li yıllara dayanır. Tiyatro tekeli kendisine verilen Naum Efendi, seyirci çekebilmek ve masraflarını karşılayabilmek için tiyatro biletiyle birlikte piyango bileti de veriyordu. Sonra Ermeni Katolik piyangosu gibi hayır kurumları da piyango çekilişleri düzenlediler. İşin karlı olduğunu gören bazı özel girişimciler piyangoculuğa başladılar.
Osmanlı döneminde daha çok sarraf dükkânlarıyla bazı
banka şubelerinde yapılan satışların yerine, sadece piyango bileti satan ve bunu gazetelere ilân vererek topluma duyuran kimseler ortaya çıktı.
Fakat 1855’te yabancı biletlerin ülkeye girişinin ardından, 1857 de piyango tamamen yasaklanmaya çalışıldı. Osmanlı Arşivi'ndeki belgelerden anlaşıldığına göre, yasak kararından önce, harcını yatırıp Emniyet Teşkilatından ruhsat alarak piyangoculuk yapan üçyüzden fazla kişi vardı. Yasakla beraber mağdur duruma düşen ruhsatlı piyangocular hükümetten tazminat almaya çalıştılar.
1861’de tahta çıkan Abdülaziz’in ilk icraatlarından biri ise piyangoyu serbest bırakmak oldu. Fakat kişisel çıkar amaçlı olanları yasaklandı, genel hayır amaçlayanlarınsa, yerel yönetimleri iznine bağlandı. İlk Osmanlı Piyangosu 1886 yılında İzmir Islahhanesine (çocuk hapisanesi) yardım amacıyla düzenlenmişti.
1889 ve 1890 yıllarında İzmir’de, aynı amaçla padişah II. Abdülhamit’in izni alınarak bu kez eşya piyangosu düzenlenirken, gelirin bir kısmı hastahane yapımında kullanıldı.
1939’dan itibaren Milli Piyango ismiyle anılacak bir geleneğin başlangıcı olan Tayyare Yılbaşı Piyangosu ve biletlerinin serüveni başladı. Bir şans oyunu olan piyango, başlangıçta sosyal ya da ekonomik yardım amacı ile düzenlenmişti. Örnek olarak Kandilli Kız Mektebi Sultanisi’nin yapılışı için ve İzmir’deki meslek okulları öğrenceleri yararına düzenlenen piyangoları görüyoruz. Osmanlı'daki özel ve dar kapsamlı, sosyalyardım amaçlı piyangoları, Cumhuriyet döneminde yerini daha geniş kapsamlı bir uygulama olan “Tayyare Piyangosu’na bıraktı.
Böylelikle ilk piyango 1836’da İzmir’de düzenlenmiş ve yapılan çekiliş sonuncunda bir altın saat hediye edildi.
“Defterler ve Alıntılar” isimli kitapta, İsmet İnönü’nün 50 Bin Lira piyango kazandığı bile görülüyor.
